Δημήτρης Παναγόπουλος

ΑΥΡΑ
Στίχοι: Δημήτρης Παναγόπουλος
Μουσική: Δημήτρης Παναγόπουλος
Ερμηνεία Δημήτρης Παναγόπουλος
LP, Album ” Ασταθής Ισορροπία ” 1987

ΑΥΡΑ
Από την πόρτα σαν θα βγω
θα δω τον ήλιο στρογγυλό
και με το όμορφο στερνό χαμόγελό σου

Μια καλημέρα θα σου πω
μετά θα φύγω, θα χαθώ
και ίσως με ξαναδείς μοναχα στ’ όνειρό σου

Γιατί είμ’ αέρας που περνά
μέσα στης πόλης τα στενά
και κάνει τα κλειστά παράθυρα να τρίζουν

Γιατ’ είμαι αύρα εσπερινή
πνοή καθάρια ζωντανή
που κάνει τα γερμένα φύλλα να θροΐζουν

Φεύγω ψηλά για το βουνό
κι ύστερα πέφτω στο γκρεμό
και ταλαντεύομαι στα βάθη και στα ύψη

Και κουβαλάω μες τη σιγή
μιαν ανυπόταχτη κραυγή
και κάποια ανείπωτη ελπίδα που `χεις κρύψει

LP, Album ” Ασταθής Ισορροπία ” 1987

Δημήτρης Παναγόπουλος: Ένας ολοκληρωμένος τραγουδοποιός και ένας αναγνωρισμένος επιστήμονας     Ο τραγουδοποιός Δημήτρης Παναγόπουλος ξεκίνησε επίσημα τη μουσική του πορεία όταν το 1985 κέρδισε το 3ο Βραβείο στο Φεστιβάλ Τραγουδιού Θεσσαλονίκης με το τραγούδι του «Μονόλογος». Στη διάρκεια των σπουδών του, μεταξύ του πτυχίου φυσικής, του διδακτορικού του τίτλου στη Βιοφυσική (Διδάκτορας Κυτταρικής Βιολογίας, Ηλεκτρονικής Μικροσκοπίας & Ραδιοβιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών.) και της ερευνητικής του σταδιοδρομίας, συνέχισε τη μουσική του δραστηριοποίηση, βγάζοντας πέντε δισκογραφικές δουλειές σε ανεξάρτητες δικές του παραγωγές. Ο πρώτος δίσκος του ονομάζεται «Ασταθής Ισορροπία» και κυκλοφόρησε το 1988. Σε αυτόν συμπεριλαμβάνεται και το πλέον γνωστό του τραγούδι «Αύρα», που κατάφερε να σπάσει το κατεστημένο στο πλαίσιο της μουσικής βιομηχανίας, παραμένοντας ανεξάρτητο, και που μάλιστα ο Μάνος Χατζιδάκις είχε χαρακτηρίσει ως το καλύτερο ελληνικό τραγούδι της δεκαετίας 1980-90.
Ωστόσο το πιο εντυπωσιακό είναι ότι, παράλληλα με τη διαρκή παρουσία του σε ροκ μουσικές σκηνές και τη δισκογραφία του, έχει συμπεριληφθεί δύο φορές στους 100 κορυφαίους επιστήμονες του κόσμου, χάρη στο πολύ σημαντικό ερευνητικό έργο του στον τομέα των βιολογικών επιδράσεων των ηλεκτρομαγνητικών πεδίων. Οι θεωρητικές και πειραματικές εργασίες του έχουν δημοσιευθεί στα καλύτερα διεθνή επιστημονικά περιοδικά και θεωρούνται από τις πιο έγκυρες παγκοσμίως. Ο Δημήτρης Παναγόπουλος είναι ένας κλασικός ρόκερ έχοντας σταδιοδρομήσει παράλληλα ως λέκτορας – ερευνητής Βιοφυσικής στο Πανεπιστήμιο Αθηνών.Ο ίδιος θα δηλώσει για αυτόν τον ιδιότυπο συνδυασμό μουσικής και επιστήμης: «Σε μένα συνδυάζονται και οι δύο τομείς πάρα πολύ καλά. Δεν νομίζω ότι επαγγελματικά βοήθησε το ένα κομμάτι το άλλο, προσωπικά όμως ναι. Θεωρώ ότι ο ένας τομέας συμπληρώνει τον άλλο, ότι δηλαδή η γνώση που έχω πάρει από το ένα κομμάτι συμπληρώνεται και συμπληρώνει τις γνώσεις μου στο άλλο: Όπως υποστήριζαν οι αρχαίοι Έλληνες, «Μηδέ τις επιστήμων ει μη μουσικός» ή «Μουσικήν ποίει και εργάζου» – και φαίνεται ότι είχαν δίκιο. Το ροκ είναι απαραίτητο συστατικό και στη διαμόρφωση του χαρακτήρα μου και στην πορεία μου. Αν δεν υπήρχε το ροκ, ίσως να μην ήθελα να γίνω μουσικός, να μην είχε ενδιαφέρον για μένα. (…) Έγινα μουσικός περισσότερο για το ροκ παρά για τη μουσική. Η μουσική ξεκίνησε από το δημοτικό εν μέσω μπάλας και άλλων πραγμάτων – ήμουν στη μπάλα και την αλητεία μέχρι την προχωρημένη εφηβεία μου και πιστεύω ότι αυτό μου έκανε πάρα πολύ καλό. Το μερίδιο αυτό της αλητείας το έζησα γενναία και θεωρώ ότι θα είχα χάσει κάτι πολύ σημαντικό αν δεν το είχα ζήσει και είχα πέσει με τα μούτρα να γίνω ένα παιδί του ωδείου, για παράδειγμα…».

Ο συνθέτης που τον «έκλεψε» ο Χατζηγιάννης: «Μου ζήτησε 1 εκατ. ευρώ, επειδή δήθεν τον συκοφάντησα»
Η επιστολή του Δημήτρη Παναγόπουλου, του συνθέτη του τραγουδιού «Αύρα» που δικαιώθηκε από το Εφετείο και αναγνωρίστηκε ότι πράγματι, ο Μιχάλης Χατζηγιάννης έκλεψε το τραγούδι του
Η ανακοίνωση του Παναγόπουλου:
«Στις αρχές του 2010, πληροφορήθηκα ότι ο κύριος Μιχάλης Χατζηγιάννης έχει κυκλοφορήσει ένα καινούργιο τραγούδι µε τίτλο «Κάτι Λείπει» που η µελωδία του «θυµίζει» το γνωστό τραγούδι µου «Αύρα» σύµφωνα µε σχόλια φίλων και χρηστών του ∆ιαδiκτύου. Πράγµατι, βρήκα το κοµµάτι του κυρίου Χατζηγιάννη στο ∆ιαδίκτυο και διαπίστωσα έκπληκτος ότι το πρώτο τετράµετρο της στροφής (couple) του εν λόγω κοµµατιού του είναι ταυτόσηµο µε το αντίστοιχο της “Αύρας”. Ήδη το τραγούδι του αυτό είχε κυκλοφορήσει ευρέως στο ∆ιαδίκτυο, σε CD µέσω εφηµερίδας, καθώς και σε ραδιοφωνικούς σταθµούς όπου διαφηµιζόταν ως “το νέο αριστούργηµα του Μιχάλη Χατζηγιάννη”.
Σε εξώδικη επιστολή µου, ο κ. Χατζηγιάννης απάντησε ότι δεν γνώριζε το τραγούδι µου(!). Κατέθεσα Αγωγή εναντίον του για προσβολή του δικαιώµατός µου περί πνευµατικής ιδιοκτησίας, από σεβασµό στο έργο µου και στην αλήθεια. Τότε αυτός τις παραµονές της πρωτοβάθµιας δίκης απάντησε µε δική του αγωγή ζητώντας µου χρηµατική ικανοποίηση ενός εκατοµµυρίου ευρώ, επειδή δήθεν «τον συκοφάντησα»!!!
Αφού δικαιώθηκα πρωτοδίκως, τελικά η αγωγή µου κρίθηκε στην ουσία της και δικάστηκε τελεσίδικα από το 18ο Τµήµα Πνευµατικής Ιδιοκτησίας του Τριµελούς Εφετείου Αθηνών, του οποίου η απόφαση εκδόθηκε προ ηµερών, αναγνωρίζοντας την προσβολή του δικαιώµατός µου πνευµατικής ιδιοκτησίας και καταδικάζοντας τον αντίδικο και σε χρηµατική αποζηµίωση λόγω ηθικής βλάβης.
Η δικαστική απόφαση του Εφετείου Αθηνών αποτελεί για µένα ηθική δικαίωση. Ελπίζω να δώσει λίγη δύναµη σε κάποιους ανθρώπους να υπερασπίζονται το δίκιο τους και να αποτρέψει κάποιους άλλους από συµπεριφορές που προσβάλλουν. Είναι σηµαντικό να προστατεύονται κάποιες θεµελιώδεις αξίες, όπως εν προκειµένω η πατρότητα ενός πνευµατικού έργου.”

 

“ΑΥΡΑ” Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΤΡΑΓΟΥΔΙΟΥ
Η «Αύρα» ξεκινάει σύμφωνα με το δημιουργό της με την κεκαλυμμένη εικόνα ενός χωρισμού «Από την πόρτα σαν θα βγω…», ο όποιος όμως δε χαρακτηρίζεται από τίποτα απαισιόδοξο και θρηνητικό. Πρόκειται για μία γενναία απόφαση αλλαγής στη ζωή, μιαν αναγκαία ανανέωση. Και η «Αύρα» δεν είναι παρά το αεράκι που διαφεύγει διαρκώς και ταυτόχρονα κάνει αισθητή την παρουσία του μέσα από το θρόισμα των φύλλων, την κίνηση των παραθυρόφυλλων. Ο αέρας, στην ήσυχη μορφή του, ένα από τα τέσσερα βασικά στοιχεία της φύσης σύμφωνα με τους Ίωνες φιλοσόφους.
Αυτό που κάνει ιδιαίτερη μουσικά την «Αύρα» είναι το παίξιμο του τραγουδιού στην κιθάρα. Πρόκειται για τον κιθαριστικό τρόπο παιξίματος της μουσικής ragtime, ένα παλιό είδος μουσικής σύγχρονο με το μπλουζ και προγενέστερο της τζαζ. Τα μουσικά χαρακτηριστικά του είναι ότι στο πιάνο το αριστερό χέρι παίζει ένα σταθερό μοτίβο, που είναι ανεξάρτητο από αυτό που παίζει το δεξί χέρι. Και οι νότες που παίζει το δεξί χέρι δε συμπίπτουν χρονικά με τις νότες του αριστερού χεριού αλλά πέφτουν ενδιάμεσα. Στην κιθάρα το Ragtime παίζεται συχνά με πένα στον αντίχειρα. Ο Παναγόπουλος εντυπωσιάστηκε όταν για πρώτη φορά άκουσε ragtime guitar ήχο. Νόμισε ότι δύο εξαιρετικοί κιθαρίστες έπαιζαν ταυτόχρονα, ενώ ο ήχος έβγαινε μόνο από έναν! Στα δεκαοχτώ του, έμαθε το ragtime παίξιμο από έναν Αμερικάνο μουσικό που ζούσε στην Αθήνα. «Αυτό ήταν αποκάλυψη για μένα!» θα πει ο ίδιος. «Σε πέντε λεπτά αυτός ο άνθρωπος μου άνοιξε μία πόρτα που άλλαξε τη ζωή μου».
Η «Αύρα» είναι ίσως από τα λίγα τραγούδια που έγινε τόσο μεγάλη επιτυχία όντας ανεξάρτητο από την πρώτη στιγμή της δημιουργίας του έως σήμερα. Τα δικαιώματα ηχογραφησης του εξακολουθούν να ανήκουν στον Παναγόπουλο. Δεν τα παραχώρησε ποτέ σε εταιρεία, απορρίπτοντας τις κατά καιρούς διόλου ευκαταφρόνητες προσφορές. Με το που έγραψε ο Δημήτρης το τραγούδι πήγε στρατιώτης μη γνωρίζοντας ακριβώς τι συνέβαινε με την «Αύρα». Κάνοντας σκοπιά με το ραδιοφωνάκι στις τσέπες άκουγε το τραγούδι του να ανακαλύπτεται σιγά σιγά, να παίζεται από ραδιοφωνικούς παραγωγούς και σταθμούς που δεν ήταν δέσμιοι κανενός εταιρικού playlist και τον κόσμο να το αγαπάει και να το αποζητάει.

Ο πρώτος δίσκος του ονομάζεται «Ασταθής Ισορροπία» και κυκλοφόρησε το 1988. Σε αυτόν συμπεριλαμβάνεται και το πλέον γνωστό του τραγούδι «Αύρα», που κατάφερε να σπάσει το κατεστημένο στο πλαίσιο της μουσικής βιομηχανίας, παραμένοντας ανεξάρτητο, και που μάλιστα ο Μάνος Χατζιδάκις είχε χαρακτηρίσει ως το καλύτερο ελληνικό τραγούδι της δεκαετίας 1980-90. Το 1993 ακολούθησε ο δίσκος «Εκτροπή», και πάλι με δικά του κομμάτια σε στίχους, μουσική και ενορχήστρωση,

Το 1998 βγήκε ο δίσκος «Been in the Blues so Long». Σε αυτό το άλμπουμ πραγματοποιεί εμπνευσμένες διασκευές κλασικών μπλουζ (Blues) και ροκ (rock) κομματιών, ενώ υπάρχει και ένα δικό του ορχηστρικό κομμάτι, με τίτλο «See you around». Αργότερα το Δεκέμβριο του 2001 κυκλοφόρησε ένας ακόμα δίσκος με τίτλο «Έκδυση» με δικά του τραγούδια και τέλος, το 2010, κυκλοφόρησε η τελευταία μέχρι στιγμής δισκογραφική του δουλειά, το «Παρείσακτο αντικλείδι…», με επιλογή τραγουδιών όλων των προηγούμενων άλμπουμ.

Για τη συνεργασία του που έκανε με σημαντικούς καλιτέχνες (σε συνέντευξη στο www.musicheaven.gr 04 Μαρ 2014) αναφερεται στην επισκεψή του στην Αμερική:  ” Κάποιες συνεργασίες που με σημάδεψαν έγιναν όταν ήμουν στην Αμερική, με τον John Hammond και τον Dave Van Ronk, και μετά που άνοιξα κάποιες συναυλίες του John Hammond στην Αθήνα το 1991. Ήμουν πολύ μικρός και υπήρξαν πολύ έντονες αυτές οι εμπειρίες.” Πώς συνέβη να πας στην Αμερική; “Πήγα γιατί τότε δεν είχα κάτι να με δεσμεύει εδώ. Και φίλοι μού έλεγαν έλα να δεις πώς είναι εδώ τα πράγματα. Πήγα, γνωρίζοντας ήδη αρκετά. Ήξερα, ας πούμε, όλους τους φολκ τραγουδοποιούς, έπαιζα τα τραγούδια του Bob Dylan, του Phil Ochs, του Dave Van Ronk, του Jim Croce, έπαιζα κομμάτια μπλουζ από John Hammond. Μελετούσα διαρκώς, ήξερα ιστορίες από τη δεκαετία του ’60 για το τι είχε συμβεί, για παράδειγμα, στο Washington Square Park και στο Greenwich village στο κέντρο της Νέας Υόρκης. Έτσι αποφάσισα να πάω. Ίσως, αν τα έβρισκα όπως ήθελα, να είχα μείνει εκεί. Μάζεψα πολύτιμες εμπειρίες, έπαιζα σε μικρά κλαμπάκια, άνοιξα το πρόγραμμα για τους Dave Van Ronk και John Hammond. Έπαιξα σε τρία τέσσερα μαγαζιά του East Village (“Dan Lynch”, “Chameleon”) και του Greenwich Village. Ήταν δυνατή εμπειρία, το να παίξω με τέτοιους μουσικούς, να μιλήσω με τον κόσμο εκεί. Έρχονταν θαμώνες και δε με ρωτούσαν από πού είμαι, δεν καταλάβαιναν ότι ήμουν από άλλη χώρα όσο τραγουδούσα, μόνο όταν μιλάγαμε μετά το καταλάβαιναν. Αυτό που λέει ο Dylan σε ένα κομμάτι, ότι πρέπει να ξέρεις καλά το τραγούδι σου πριν βγεις να τραγουδήσεις, το είχα ήδη κάνει προτού πάω εκεί. Ένας μαύρος μουσικός μου είπε, τα τραγούδια που παίζεις εγώ τα ξέρω από τον παππού μου στο Memphis Tennessee. Εσύ που τα έμαθες αυτά; Εγώ, του είπα, τα έμαθα από τη γιαγιά μου που ήταν από τη Σμύρνη.” Εννοείς τα διαφορετικά νήματα που σας οδήγησαν στον ίδιο προορισμό. ” Ναι. Βέβαια, αστειευόμενος το είπα. “

Σε συνέντευξη (στο www.lifo.gr 5.3.2014) οταν ρωτήθηκε αν φανταζόταν ότι η «Αύρα» θα παρέμενε επιτυχία για 23 χρόνια απάντησε: “Δεν φανταζόμουνα τίποτα. Έκανα πάντα αυτό που ήθελα να κάνω, χωρίς να βλέπω τι θα φέρει στο μέλλον. Όταν είχα πάει πιτσιρικάς στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης, δεν με ενδιέφερε αν θα πάρω βραβείο ή όχι. Άλλο αν πήρα. Με ενδιέφερε η χαρά της συμμετοχής σε όλο αυτό και η εμπειρία. Όταν ηχογραφούσαμε τα κομμάτια του πρώτου μου δίσκου, κάνοντας πλάκα με τους φίλους μου, μπορεί να το διακωμωδούσαμε – και κυρίως εγώ, λέγοντάς τους «άκου τώρα αυτό το χιτ» (παίζοντάς τους την «Αύρα»), υπονοώντας ότι το τραγούδι έχει τα στοιχεία του ευχάριστου διαχρονικού κομματιού (το διαχρονικό πρέπει πάντα να περιλαμβάνεται σε αυτά που εγώ θεωρώ ότι αξίζει να κάνεις). Περισσότερο λοιπόν το διακωμωδούσα, παρά έκανα σκέψεις ότι αυτό το κομμάτι θα μείνει στην ιστορία.” ΠΗΓΕΣ: www.musicheaven.gr, www.lifo.gr, https://blues.gr, www.voltarakia.gr, https://poiostigiati.gr,

 Καλή Ακρόαση τα χρόνια περνούν τα τραγούδια ταξιδεύουν