Διονύσης Σαββόπουλος, Δημήτρης Ψαριανός

ΘΑΛΑΣΣΟΓΡΑΦΙΑ

Στίχοι: Διονύσης Σαββόπουλος
Μουσική: Διονύσης Σαββόπουλος
Πρώτη ερμηνεία: Διονύσης Σαββόπουλος
Ερμηνεία: Δημήτρης Ψαριανός
LP, CD, Album ” Το περιβόλι του τρελού ” 1969

ΘΑΛΑΣΣΟΓΡΑΦΙΑ: Βασίλης Σαλέας (οργανικό)

ΣΤΙΧΟΙ

Να μας πάρεις μακριά
να μας πας στα πέρα μέρη
φύσα θάλασσα πλατιά
φύσα αγέρι φύσα αγέρι

LP, CD, Album ” Το περιβόλι του τρελού ” 1969

Το εξώφυλλο του δίσκου είναι έργο του Στέργιου Δελιαλή

Δεν ήταν καθόλου εύκολη η συνέχεια της δισκογραφικής παρουσίας του Διονύση Σαββόπουλου μετά την κυκλοφορία του “Φορτηγού” το 1966. Γιατί αμέσως μετά ακολούθησε η επιβολή του δικτατορικού καθεστώτος κι ο ίδιος βρέθηκε από την πρώτη στιγμή στο στόχαστρό του και αναγκάστηκε να περάσει ένα διάστημα στα κρατητήρια της Οδού Μπουμπουλίνας, αλλά και να φύγει λαθραία στο εξωτερικό (Παρίσι, Μιλάνο). Δε σταμάτησε ωστόσο να μετατρέπει τις εμπειρίες του αυτές σε τραγούδια καταφεύγοντας βέβαια στον υπαινικτικό λόγο, για να μπορεί να ξεγλιστρά από τις δαγκάνες της αυστηρής λογοκρισίας.
Τελικά το 1969 καταφέρνει να ξαναμπεί στο στούντιο, για να ηχογραφήσει τη δεύτερη ολοκληρωμένη του δουλειά με τον χαρακτηριστικό τίτλο “Το περιβόλι του τρελού”. Η καταπίεση λειτουργεί δημιουργικά και το αποτέλεσμα είναι ένας κύκλος τραγουδιών υψηλού επιπέδου με δραστική αλλαγή του μουσικού του κώδικα, αφού πλέον εγκαταλείπει τη λιτή φόρμα της φωνής με απλή συνοδεία κιθάρας και καταφεύγει στη χρήση ορχήστρας. Το ορχηστρικό του χρώμα είναι έντονα εμποτισμένο με τους ήχους του διεθνούς φολκ κινήματος εμπλουτισμενο φυσικά και με ισχυρές δόσεις από το χώρο του ροκ.
Ο δίσκος περιλαμβάνει μερικές κορυφαίες στιγμές του δημιουργού, όπως η διαχρονική μπαλάντα φυγής “Θαλασσογραφία” με πολλαπλές νεότερες επανεκτελέσεις, το σπαρακτικά νοσταλγικό “Είδα την Άννα κάποτε” και το παραπλανητικά πατριωτικό “Ωδή στον Γεώργιο Καραϊσκάκη”. Στον απόηχο του “Φορτηγού” και των νεοκυματικών του καταβολών οι υπέροχες μπαλάντες “Οι πίσω μου σελίδες” και “Τα παιδιά που χάθηκαν”. Η “Συννεφούλα” επανέρχεται εδώ ντυμένη πλέον με οργανική συνοδεία, ενώ το νησιώτικο σκωπτικό “Ντιρλαντά”, διασκευασμένο έξυπνα από τον Διονύση, έγινε το μεγάλο σουξέ του δίσκου, αν και τον οδήγησε σε μια ενοχλητική δικαστική διαμάχη για την πατρότητα του κομματιού!
Μαζί με τον Διονύση ο Γιώργος Κοντογιώργος, από τις σοβαρές δυνάμεις του Νέου Κύματος, που συνέδραμε αποφασιστικά στην ενορχήστρωση και τη διεύθυνση της ορχήστρας. Η εικαστική εμφάνιση του δίσκου παραπέμπει στη χίπικη αισθητική της εποχής.

Διονύσης Σαββόπουλος: (απόσπασμα από συνέντευξη) ” ….. έφυγα. Μάλιστα, το γιατί φεύγω το έστειλα στους «Ωτοβλεψίες» των «Νέων». Στον Σταματίου τότε. Του ‘γραψα ότι είχαμε πιέσεις από την Αστυνομία. Θυμάμαι μετά, όταν με συλλάβανε, μέσα στον φάκελό μου είχαν και αυτό το δημοσίευμα. Το θεωρούσαν πολύ επιθετική ενέργεια εκ μέρους μου, διότι βγήκα και τους ξεφώνησα.
Τον Αύγουστο του ’67 με είχαν κάνει ομελέτα στο ξύλο, στη Μπουμπουλίνας. Εκει κρατήθηκα κάπου σαράντα μέρες. Πέρασα από φάλαγγα, πέρασα άσχημα, αλλά όσο περνάν τα χρόνια, όλα αυτά τα θυμάσαι αλλιώς, δεν σε πειράζουν. Μπορεί βέβαια να ήμουν στενεμένος, αλλά ένα φως μέσα μου έγραψε τραγούδια.
Πολλοί απορούσαν. «Μα πώς βρε παιδί μου μέσα σε ‘κείνον το ζόφο εσύ έγραφες τραγούδια;». Μα γι’ αυτό χρειάζονται τα τραγούδια, για να μπορούμε να ξεπερνάμε τον ζόφο !! Στη φυλακή, όμως, για να περνάει η ώρα, έγραψα τη «Δημοσθένους λέξη» ,τη «Θεία Μάνου» και τη «Θαλασσογραφία» .
Η «Θαλασσογραφία» είναι τραγούδι φυγής. Είναι ενδιαφέρον το ότι γράφτηκε μέσα σε μια φυλακή !!!!! ……..”

ΘΑΛΑΣΣΟΓΡΑΦΙΑ: Δάνεια στη στιχουργική του Διονύση Σαββόπουλου
Είναι γνωστό ότι στους στίχους των τραγουδιών του Διονύση Σαββόπουλου βρίσκουμε μία σειρά από δάνεια, κυρίως από ποιήματα ποιητών που ο ίδιος αγάπησε. Χαρακτηριστική περίπτωση είναι και οι στίχοι της Θαλασσογραφίας. Εδώ, ο Σαββόπουλος στήριξε ολόκληρο το τραγούδι του σε ένα απόσπασμα από το ποίημα Σκόρπια Φύλλα του Νίκου Γαβριήλ Πεντζίκη: «να μας πας στην ξενητειά / να μας πας στα πέρα μέρη / φύσα θάλασσα πλατειά / φύσ’ αγέρι, φύσ’ αγέρι», όπου ο Σαββόπουλος τροποποιώντας το ελαφρώς το τραγούδησε: «να μας πάρεις μακριά / να μας πας στα πέρα μέρη / φύσα θάλασσα πλατειά / φύσ’ αγέρι, φύσ’ αγέρι».

[ Προκειται για ενα τετραστιχο ,απο το ποιημα ”Σκόρπια φύλλα”, του ποιητη Νικου Γαβριηλ Πεντζικη ,και τη συλλογή του ”Ανακομιδή”, που εκδοθηκε το 1961]

ΚΑΛΗ ΑΚΡΟΑΣΗ τα χρόνια περνούν τα τραγούδια ταξιδεύουν