ΧΡΗΣΤΟΣ ΝΙΚΟΛΟΠΟΥΛΟΣ, ΛΕΥΤΕΡΗΣ ΧΑΨΙΑΔΗΣ



ΜΙΑ ΕΙΝΑΙ Η ΟΥΣΙΑ
Στίχοι: Λευτέρης Χαψιάδης
Μουσική: Χρήστος Νικολόπουλος
Πρώτη εκτέλεση: Χαρούλα Αλεξίου

Vinyl, LP, Album ” Εμφύλιος Έρωτας ” 1984


ΕΡΜΗΝΕΙΑ: ΧΑΡΙΣ ΑΛΕΞΙΟΥ (στουντιο)

ΕΡΜΗΝΕΙΑ: ΧΑΡΙΣ ΑΛΕΞΙΟΥ

ΧΑΡΙΣ ΑΛΕΞΙΟΥ (βίντεο) 1986

ΣΤΙΧΟΙ: ΛΕΥΤΕΡΗΣ ΧΑΨΙΑΔΗΣ

Ο Λευτέρης Χαψιάδης (βίντεο) αφηγείται πως έγραψε τους στίχους του τραγουδιού

ΜΙΑ ΕΙΝΑΙ Η ΟΥΣΙΑ
Μία είναι η ουσία:
δεν υπάρχει αθανασία

Άιντε μία είναι η ουσία:
δεν υπάρχει αθανασία

Αχ και του παράδεισου η κοιλάδα
δε χωράει την Ελλάδα

Να `σουνα, Θεέ μου, πότης
να σωθεί η ανθρωπότης,
στο μεθύσι σου απάνω
να μαχαίρωνες το Χάρο.

Μία είναι η ουσία:
δεν υπάρχει αθανασία

Άιντε μία είναι η ουσία:
δεν υπάρχει αθανασία

Άιντε ν’ αρρωστήσει ο Άγιος Πέτρος
να τη βγάλουμε και φέτος.

Να `σουνα, Θεέ μου, πότης
να σωθεί η ανθρωπότης,
στο μεθύσι σου απάνω
να μαχαίρωνες το Χάρο.

Vinyl, LP, Album ” Εμφύλιος Έρωτας ” 1984

Χάρις Αλεξίου – «Εμφύλιος έρωτας»
Ενάμιση χρόνο μετά τα «Τσίλικα» (3/1983) η Χάρις Αλεξίου ξαναμπαίνει στο στούντιο για να ηχογραφήσει οκτώ τραγούδια του Χρήστου Νικολόπουλου, πάνω σε στίχους των Πυθαγόρα, Μάνου Ελευθερίου, Λευτέρη Χαψιάδη, Γιάννη Πάριου, Χριστόφορου Μπαλαμπανίδη, δύο του Νίκου Τάτση με στίχους Ηλία Κατσούλη, αλλά και δυο δικές της δημιουργίες… Έτσι, το Δεκέμβρη του 1984 κυκλοφορεί από τη Minos ο «Εμφύλιος έρωτας», που σημειώνει πωλήσεις άνω των 50.000 αντιτύπων και γίνεται χρυσός.
Την παραγωγή έκανε ο Αχιλλέας Θεοφίλου. Η ηχογράφηση έγινε στο studio P.D.R στη Ριζούπολη από τον Γιάννη Παπαϊωάννου (ηχολήπτης στο ιστορικό στούντιο της Columbia τρεις ολόκληρες δεκαετίες), ο οποίος, μέσα από το βιβλίο του «Πίσω από το τζάμι», θυμάται: “Το φθινόπωρο του 1984 γυρίζω πάλι στην Columbia. Την είχε αναλάβει πια ο Πάνος Δράκος και υπεύθυνος ήμουν εγώ έχοντας μαζί μου και τον Μίμη Κανή. Στο ένα στούντιο ο Μίμης να ηχογραφεί τον Νταλάρα μαζί με τη Γιώτα Λύδια για τον δίσκο «Καλημέρα κυρία Λύδια» και στο άλλο στούντιο εγώ με τη Χαρούλα γράφαμε τον «Εμφύλιο Έρωτα». Άλλος ένας καλός δίσκος της Χαρούλας με 12 τραγούδια που δεν πετάς τίποτα, με κορυφαίο για μένα τη «Διαθήκη» σε στίχους του Μάνου Ελευθερίου. Σ’ αυτόν τον δίσκο είναι και «Η Μπαλάντα της Ιφιγένειας», το «Όλα γυρίζουν», η «Ουσία», το «Βήμα Βήμα». Όταν τραγούδησε η Χαρούλα την «Μπαλάντα της Ιφιγένειας» είχε μεγάλη συναισθηματική φόρτιση και λυγμό στη φωνή. Μακάρι να μπορούσαμε να βάλουμε στον δίσκο και τις 4-5 φορές που το είπε. Ήταν συγκλονιστική. Στα διαλείμματα, που έκανε ο Νταλάρας από το διπλανό στούντιο, ερχόταν κι άκουγε τη Χαρούλα, κι ένα απόγευμα, πριν έρθει η Χαρούλα, μπαίνει μέσα στο στούντιο και μου λέει: «Βάλε μου, βρε Γιάννη, να ακούσω λίγο το “Βήμα, βήμα”». Φοράει τα ακουστικά και κάνει αμέσως τις δεύτερες φωνές. Όταν ήρθε η Χαρούλα στο στούντιο της έβαλα κι άκουσε το τραγούδι από τη φωνή του Νταλάρα και της άρεσε. Μάλιστα, της έκανα πλάκα λέγοντας ότι κάνω εγώ τις δεύτερες. Σιγά μην με πίστεψε. Την επόμενη μέρα έρχεται ο Γιώργος Νταλάρας και φέρνει μαζί του ένα ούτι, και παίζει στο τραγούδι «Μία είναι η ουσία» τις εισαγωγές και το σόλο που υπάρχει. Ειδικά για το σόλο, κάθε απόγευμα ερχόταν και μου έλεγε: «Βρήκα ένα καινούργιο θέμα, βάλε με σε ένα άλλο κανάλι να γράψω και μετά να διαλέξουμε μαζί με τον Νικολόπουλο ποιο θα κρατήσουμε». Όλα ήταν καλά και διαλέξαμε ένα από αυτά. Στον δίσκο αυτό υπάρχουν κι άλλα επτά διαμαντάκια”.

Εκτός από το «Βήμα, βήμα» ο Γιώργος Νταλάρας κάνει δεύτερες φωνές στο «Μη με ρωτήσεις» αλλά και στο «Και μας έλεγε το κύμα», ένα κομμάτι που γράφτηκε το 1977 προκειμένου να το πει ο Στέλιος Καζαντζίδης στο δίσκο «Γύφτος λαός», που τελικά δεν κυκλοφόρησε ποτέ. Ο Στέλιος το τραγούδησε τελικά στο «Βραδιάζει» το 1992 με τίτλο «Μακρόνησσα». Στον «Εμφύλιο έρωτα» ακούγονται επίσης, τα δυο πρώτα τραγούδια του Ηλία Κατσούλη, και τα δυο πρώτα που γράφει η Αλεξίου με στίχους αλλά και μουσική δική της. Η αυτοβιογραφική «Μπαλάντα της Ιφιγένειας» είχε γραφτεί από το 1978, όταν έφυγε από τη ζωή η μητέρα της Ιφιγένεια.

Ο Λευτέρης Χαψιάδης στο χωριό του στα Κοίλα του Έβρου (2012)

ΜΙΑ ΕΙΝΑΙ Η ΟΥΣΙΑ: ΤΟ “ΟΙΚΌΣΗΜΟ” ΤΟΥ ΛΕΥΤΕΡΗ ΧΑΨΙΑΔΗ
Την ιστορία του «Μία είναι η ουσία» την αφηγήθηκε με ιδιαίτερα γλαφυρό τρόπο ο Λευτέρης Χαψιάδης σε συνέντευξη που μου παραχώρησε στις 2 Νοεμβρίου 2016 στο πλαίσιο της εκπομπής «Εγώ, δεν έχω βγάλει το… ωδείο» στο Εθελοντικό Ραδιόφωνο του Δήμου Θεσσαλονίκης.(www.ogdoo.gr, Θανάσης Γιώγλου).
-Τόλμησες να τα βάλεις και με τον Άγιο Πέτρο. Πες μου γι’ αυτό…
-Στο τραγούδι «Μία είναι η ουσία δεν υπάρχει αθανασία», το οποίο γράφτηκε το 1984 από ένα γεγονός, Μ’έπιασε ένας φοβερός τσιγαρόβηχας που δεν σταματούσε και προσπαθούσα να γράψω κάποιο στίχο, πάνω σε μελωδία του Νικολόπουλου.

-Σου είχε δώσει τη μελωδία…
-Ναι, ήδη είχα μπει στον δίσκο του Νταλάρα (σ.σ.: «Ο τραγουδιστής») και μου λέει ο Νικολόπουλος «Κάνω δίσκο με τη Χαρούλα, θέλεις να σου βάλω κανένα τραγούδι;» Λέω «Τρελός είσαι; Είναι δυνατόν να μη θέλω;» Αλλά μου ’δωσε μελωδίες, ενώ στο πρώτο εγχείρημα ήταν πρώτα οι στίχοι. Και προσπαθώ, προσπαθώ, δεν μπορώ να γράψω τίποτα. Με πιέζει ο Νικολόπουλος. «Αν δεν προλάβεις να τα δώσουμε σε άλλον γιατί ήδη η Χαρούλα τραγουδάει».

-Πρέπει να βγει ο δίσκος…
-Και με πιάνει ένα βράδυ ένας φοβερός βήχας και δεν σταματάει με τίποτα. Και φωνάζει η γυναίκα μου απ’την κουζίνα «Αμάν αυτό το τσιγάρο βρε, θα πεθάνεις!» Και δεν σταματούσε ο βήχας και με πιάνει μια αγωνία και λέω «Λες να πεθάνω;» Και ήδη έχω πιστέψει ότι θα πεθάνω, ότι αύριο θα πάω στον γιατρό και θα μου κάνουν εξετάσεις και θα δουν ότι έχω καρκίνο στον πνεύμονα, το’χω πιστέψει πια ότι θα πεθάνω, έρχονται δάκρυα στα μάτια μου, βλέπω τις σκηνές της κηδείας μου, να κλαίνε η μάνα μου και οι αδερφές μου και προσπαθώντας να παρηγορήσω τον εαυτό μου λέω «Μία είναι η ουσία, δεν υπάρχει αθανασία». Όλο το άλλο μετά ήτανε παιχνίδι.

-Βγήκε από μόνο του…
-Ναι. Και μάλιστα το πήγα το ίδιο βράδυ στο μαγαζί που έπαιζε μπουζούκι ο Νικολόπουλος και τραγουδούσε η Χαρούλα και μόλις με βλέπει μου λέει: «Το φτιαξες; Στείλ’το μου μ’ένα σερβιτόρο». Το δίνω σ’ένα σερβιτόρο, το βλέπει, μου κάνει με νόημα «Καταπληκτικό!». Φωνάζει τη Χαρούλα σε μία παύση και της λέει «Κοίτα». Η Χαρούλα κάνει κι αυτή έτσι και μετά πάνε στο καμαρίνι, το παίζουν και το τραγουδάει και γίνεται χαμός στο Stork, το τότε μαγαζί που τραγουδούσανε. Αυτό το τραγούδι είναι το οικόσημό μου. Δηλαδή το όνομα Λευτέρης Χαψιάδης μπορεί να μη λέει τίποτα σε πολλούς, αλλά όταν τους πεις ότι είναι ο στιχουργός του «Μία είναι η ουσία», το ξέρουν όλοι.
Μετά από χρόνια συναντάω κάποιον και μου λέει «Ρε φίλε εσύ έγραψες το “Μία είναι η ουσία δεν υπάρχει αθανασία;”» Του λέω «Ναι». «Πω, πω τι κλάμα έχω ρίξει μ’αυτό το τραγούδι» λέει. Αφελέστατα του λέω «Γιατί έχασες κανέναν δικό σου;» «Όχι. Είχα μια γκόμενα που τη λέγαν Αθανασία και με παράτησε». Ο καθένας με τον καημό του. Από κει πήρα αφορμή Θανάση ότι «Κάθε τραγούδι και καημός» (σ.σ. το τελευταίο βιβλίο του Λευτέρη Χαψιάδη). Δηλαδή ο καθένας με τον πόνο του. Μάλιστα, κυκλοφορεί και στο Internet και στο facebook, ότι είναι κάποια τραγούδια που σου’ρχεται να πας να πιάσεις τον στιχουργό και να τον ρωτήσεις «Ρε συ πού ξέρεις τη ζωή μου και την περιγράφεις;» Το΄ χεις διαβάσει;

Ο Λευτέρης Χαψιάδης με το Χρήστο Νικολόπουλο και το Γιώργο Νταλάρα

-«Μία είναι η ουσία» βεβαίως του Χρήστου Νικολόπουλου και του Λευτέρη Χαψιάδη με τη Χαρούλα Αλεξίου από τον δίσκο «Εμφύλιος έρωτας» στα 1984, με σόλο ούτι;
-Τον Γιώργο Νταλάρα!
-Ο οποίος είχε πάει νύχτα και είπε στον ηχολήπτη «Βάλε να το ακούσω…»

-«Βάλε να το ακούσω να παίξω» γιατί το αγάπησε πολύ αυτό το τραγούδι και το’πε αργότερα και πού; Στο Ηρώδειο!
ΠΗΓΕΣ: https://stixoi.info, www.discogs.com, www.ogdoo.gr, https://theovaf.blogspot.com, http://filn

ΚΑΛΗ ΑΚΡΟΑΣΗ τα τραγούδια ανήκουν σε όποιον τα έχει ανάγκη