ΞΕΝΟΣ ΓΙΑ ΣΕΝΑΝΕ ΚΙ ΕΧΘΡΟΣ 1989 Γιώργος Νταλάρας

ΧΡΗΣΤΟΣ ΝΙΚΟΛΟΠΟΥΛΟΣ, ΛΕΥΤΕΡΗΣ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ

ΞΕΝΟΣ ΓΙΑ ΣΕΝΑΝΕ ΚΙ ΕΧΘΡΟΣ
Στίχοι: Λευτέρης Παπαδόπουλος
Μουσική: Χρήστος Νικολόπουλος
Ερμηνεία: Γιώργος Νταλάρας
Vinyl, LP, Album ” Μη μιλάς κινδυνεύει η Ελλάς ” 1989

ΕΡΜΗΝΕΙΑ: ΓΙΩΡΓΟΣ ΝΤΑΛΑΡΑΣ
ΜΠΟΥΖΟΥΚΙ: ΧΡΗΣΤΟΣ ΝΙΚΟΛΟΠΟΥΛΟΣ

                                                                                            Απο την εκπομπη ΣΤΗΝ ΥΓΕΙΑ ΜΑΣ στον Alpha (6/12/2014)

ΕΡΜΗΝΕΙΑ: ΓΙΩΡΓΟΣ ΝΤΑΛΑΡΑΣ
ΜΠΟΥΖΟΥΚΙ: ΧΡΗΣΤΟΣ ΝΙΚΟΛΟΠΟΥΛΟΣ

Απο τη συναυλία αυτή η ΕΡΤ στις 18-03-2019 στο Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος
με την Ορχήστρα σύγχρονης μουσικής της ΕΡΤ σε ενορχήστρωση και μουσική διεύθυνση Χάρη Ανδρεάδη.

ΕΡΜΗΝΕΙΑ: ΜΑΤΟΥΛΑ ΖΑΜΑΝΗ ζωντανά στο Diesi in Concert

ΣΤΙΧΟΙ: ΛΕΥΤΕΡΗΣ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ

ΞΕΝΟΣ ΓΙΑ ΣΕΝΑΝΕ ΚΙ ΕΧΘΡΟΣ
Ξένος
ξένος για σένανε κι εχθρός
θα `μαι από σήμερα και μπρος
ξένος για σένανε κι εχθρός

Κι όποτε θα με συναντάς
αλλού το βλέμμα θα γυρνάς
όποτε θα με συναντάς

Ξένος
ξένος για σένανε κι εχθρός
και η ζωή μου ένας γκρεμός

Σκότωσέ με είναι η τελευταία χάρη που σου ζητώ
Σκότωσέ με να `ρθει η νύχτα να με πάρει να σωθώ

Ξένος για σένανε κι εχθρός
θα `μαι από σήμερα και μπρος
ξένος για σένανε κι εχθρός

Ξένος
ξένος γιατί δε μ’ αγαπάς
και σαν την άμμο με σκορπάς
ξένος γιατί δε μ’ αγαπάς

Πες την αλήθεια και μην κλαις
σε κλεψαν άλλες αγκαλιές
πες την αλήθεια και μην κλαις

Ξένος
ξένη για μένανε κι εσύ
που `σαι η ζωή μου η μισή

Σκότωσέ με είναι η τελευταία χάρη που σου ζητώ
Σκότωσέ με να `ρθει η νύχτα να με πάρει να σωθώ

Ξένος για σένανε κι εχθρός
θα `μαι από σήμερα και μπρος
ξένος για σένανε κι εχθρός

Vinyl, LP, Album ” Μη μιλάς κινδυνεύει η Ελλάς ” 1989

Μη μιλάς, κινδυνεύει η Ελλάς
Το «πολιτικό» τραγούδι που κρύβει μια ερωτική εικόνα
Ο Λευτέρης Παπαδόπουλος γράφει στην εφημερίδα «ΤΑ ΝΕΑ» στις 30 Νοεμβρίου 2012
” Καλοκαίρι και είμαι στη Λέσβο. Στον Μόλυβο. Όπως πάντα. Κάθομαι στο γραφειάκι του σπιτιού μου και κοιτάζω προς τη θάλασσα. Ξαφνικά, βλέπω να κατηφορίζει από το σοκάκι μου, 17ης Νοέμβρη, ένα κορίτσι, γύρω στα 17-18, σχεδόν γυμνούλι, όπως γράφει ο Ελύτης στο «Δελφινοκόριτσο». Γύρω στα 1,68, με ξανθά, μακριά μαλλιά και μια φουστίτσα πολύ πιο ψηλά από το γόνατο. Περπατάει γρήγορα, σαν ελαφάκι. Και έχει ένα λίκνισμα στο κορμί που αναστατώνει. Πάω στο παράθυρο βιαστικά, να ρίξω μια δεύτερη ματιά, αλλά το κορίτσι έχει εξαφανιστεί.
Την άλλη μέρα, την ίδια ώρα, γράφω το χρονογραφημα μου για «ΤΑ ΝΕΑ» και δεν έχω καθόλου διάθεση, δεν μπορώ να το ολοκληρώσω. Βγαίνω στην πόρτα ν’ ανάψω ένα τσιγάρο, να βάλω τις σκέψεις μου σε μια τάξη. Και αντικρίζω ξανά το «κορίτσι της χθεσινής μέρας!». Φοράει τα ίδια ρούχα, σαγιονάρες κι έχει και δυο κεράσια στο στόμα να κρέμονται από τα κοτσάνια τους. Κι εκεί που περνάει από μπρος μου, γίνεται η καταστροφή ή το θαύμα: η δεξιά σαγιονάρα της μπλέκεται στο καλντερίμι και η κοπελίτσα χάνει την ισορροπία της και πέφτει κάτω.
Σαλτάρω για βοήθεια. Τη σηκώνω και βυθίζομαι στα μάτια της. Είναι μπλε – «κι όλα τα μπλε στα μάτια της γυαλίζανε» – και υπέροχα! Μου λέει «ευχαριστώ» και φεύγει. Αλλά σ’ αυτό το δίλεπτο που είμαι απέναντί της, έχω προφτάσει να δω, αρπακτικά, τον λαιμό της, τα στητά στήθη της και τα γυμνασμένα πόδια της που έχουν το χρώμα του μελιού. Και να γευτώ, κυρίως, έναν εκρηκτικό αισθησιασμό που εκπέμπει ολόκληρη!
Σκέφτομαι ό,τι σκέφτονται όλοι οι άντρες παλαιάς κοπής σε τέτοιες περιπτώσεις: τι πλάσματα «ζωγραφίζει» ο Θεός, όταν έχει έμπνευση και είναι και στα κέφια του! Την επομένη, ταξιδεύω για Μυτιλήνη. Την κοπελίτσα δεν την έχω στη σκέψη μου. Αλλά οι στίχοι που μου ενέπνευσε φτερουγίζουν γύρω μου και καρφώνονται στον νου μου: «Μη μιλάς, μη γελάς / κινδυνεύει’ η Ελλάς / στο κορμί βομβιστές κουβαλάς». Γυρίζω στον Μόλυβο και στα χαρτιά μου. Βάζω στο μαγνητοφωνάκι την κασέτα με τις μελωδίες του Χρήστου Νικολόπουλου, που έχω από μέρες στα χέρια μου, για να γράψω στίχους και να γυρίσουμε έναν δίσκο με τον Νταλάρα. Μια μελωδία απ’ όλες ταιριάζει με τους στίχους. Στρώνομαι στη δουλειά και προς το βραδάκι έρχεται το τραγούδι και «κλειδώνει»: «Οσα μου ‘χεις τάξει / είναι σαν μετάξι / είναι σαν γλυκό κρασί / είναι τα φιλιά σου / και το θαλασσί χρώμα της ματιάς σου / θάλασσα χρυσή / όσα μου ‘χεις τάξει / σ’ το ‘χω ξαναγράψει / τα ‘χεις μοναχά εσύ / Μη μιλάς, μη γελάς», κ.λπ., κ.λπ…….”

ΟΠΙΣΘΌΦΥΛΛΟ ΤΟΥ ΔΙΣΚΟΥ

……..” Ο δίσκος, με 12 τραγούδια, τίτλο «Μη γελάς, κινδυνεύει η Ελλάς» και εξώφυλλο φωτογραφία του Νταλάρα, μέσα σε ελάχιστο χρονικό διάστημα πούλησε 150.000 κομμάτια! Κατά την άποψή μου, όμως, είχε τραγούδια πολύ καλύτερα από το «Μη μιλάς», που ήταν η μεγάλη επιτυχία. Μεταξύ αυτών, σημειώνω τα «Μη γυρίσεις πια», «Μαγνητοφώνησα απόψε το φεγγάρι» και «Ξένος». Σουξέ, ωστόσο, έγιναν και άλλα τραγούδια, και κυρίως το «Το ‘πες».
Πρέπει εδώ να πω ότι όταν μου έστειλε ο Νικολόπουλος τις μελωδίες του, με μπουζούκι, σε μια κασέτα, καμιά δεν με συγκίνησε ιδιαίτερα. Ο Νταλάρας, όμως, που είχε βγάλει ήδη έναν δίσκο με «Latin» – αυτός ήταν και ο τίτλος -, είχε δημιουργήσει ένα ρεύμα γι’ αυτό το είδος τραγουδιού και σ’ αυτό το ρεύμα, σε συνεννόηση με τον Νικολόπουλο, είχε την έμπνευση να σπρώξει και τον δικό μας δίσκο. Και με τις ευφάνταστες ενορχηστρωσεις του απογείωσε τα τραγούδια. Και έτσι, απογειωμένα, μου τα έστειλε σε μια κασέτα, αφού προηγουμένως τα είχε ηχογραφήσει με πλήρη ορχήστρα, σε επαγγελματικό στούντιο. Και απ’ αυτή την ηχογράφηση εμπνεύστηκα, τελικά, για να γράψω τους στίχους μου……

…..Εκείνη την εποχή, με πρωθυπουργό τον Μητσοτάκη, κουβεντιάζεται πολύ η έρευνα που έχω κάνει για «ΤΑ ΝΕΑ» – βγήκε και σε βιβλίο – με τίτλο «Το βρώμικο ’89». Κάθε μέρα δημοσιεύονται στις εφημερίδες σχόλια, επιστολές, διαμαρτυρίες, έπαινοι, βρισιές για την έρευνα αυτή, που έριχνε φως στο σκάνδαλο Κοσκωτά – έκτοτε, έχουν γίνει πολύ περισσότερα – και στη σύμπραξη Νέας Δημοκρατίας, ΚΚΕ και ΕΑΡ για να οδηγηθεί ο Ανδρέας Παπανδρέου στο Ειδικό Δικαστήριο (τελικά, οδηγήθηκε και αθωώθηκε. Και τη νύφη την πλήρωσε λίγο αργότερα ο Συνασπισμός, που δεν ήταν πια ενιαίος και υπέστη συντριπτική ήττα στις εκλογές από το ΠΑΣΟΚ του Ανδρέα). Δεν ξέρω τι θυμάται ο αναγνώστης απ’ αυτή τη μακρινή ιστορία, σίγουρα όμως θυμάται τον όρο «Βρώμικο ’89», που χρησιμοποιείται ακόμη και στις μέρες μας – μετά 23 χρόνια!
Η επιτυχία του δίσκου έφερε πολλούς δημοσιογράφους στο γραφείο μου. Και οι περισσότεροι, για να μην πω όλοι, συσχετίζουν το «Μη μιλάς, κινδυνεύει η Ελλάς» με το «Βρώμικο ’89» και την κυβέρνηση Μητσοτάκη! Ματαια προσπαθούσα να τους πείσω ότι ο δίσκος είχε αφετηρία του ένα πανέμορφο κορίτσι που συνάντησα για λίγα λεπτά στον Μόλυβο. Ενα πανέμορφο κορίτσι που κουβαλούσε όντως βομβιστές στο σώμα του και μπορούσε να αναστατώσει, ανά πάσα στιγμή, όλο τον ανδρικό πληθυσμό της επικράτειας (λέμε και καμιά υπερβολή, άμα λάχει…)……

…..Δεν θέλω όμως να κλείσω αυτό το κομμάτι χωρίς να πω μερικά ουσιώδη πράγματα για τον Χρήστο Νικολόπουλο, με τον οποίο με συνδέει συνεργασία πολλών ετών και η υπογραφή του βρίσκεται δίπλα στη δική μου σε πλήθος έργων: κατά τη γνώμη μου, που την έχω δια τυπώσει δημόσια κατ’ επανάληψη, ο Νικολόπουλος είναι ο μεγαλύτερος λαϊκός συνθέτης των τελευταίων 25 χρόνων. Είναι ο διάδοχος της μεγάλης σχολής του Τσιτσάνη, του Καλδάρα, του Μητσάκη, του Παπαϊωάννου, του Ζαμπέτα και των άλλων δημιουργών που δόξασαν το ελληνικό λαϊκό τραγούδι. Εχει και αυτός την ίδια αφετηρία που είχαν οι «Τσιτσάνηδες»: το πάλκο. Εκεί έμαθε το τραγούδι, και όχι σε σχολές και ωδεία. Δούλεψε χιλιάδες νύχτες σε κέντρα και λαϊκά πανηγύρια και έμαθε το όργανο, το μπουζούκι, όσο ελάχιστοι άλλοι.
Αλλά το πάλκο και το ξενύχτι δεν είναι μόνο το όργανο. Είναι, κυρίως, η ατμόσφαιρα. Ο διάλογος με τους θαμώνες. Η ανταπόκρισή τους στα τραγούδια που ακούνε. Το πέταγμά τους από την καρέκλα όπου κάθονται, για να χορέψουν ένα ζεϊμπέκικο. Και δεν είναι καθόλου τυχαίο το ότι ένα από τα πιο «καθαρόαιμα» λαϊκά τραγούδια που γράφτηκαν την τελευταία εικοσαετία είναι οι «Νταλίκες». Τραγούδι του Χρήστου, σε στίχους του σπουδαίου Μανώλη Ρασούλη. Οπως, επίσης, καθόλου τυχαίο δεν είναι ότι πρώτο τραγούδι του είναι το «Νυχτερίδες και αράχνες», που τραγούδησε ο μεγάλος Καζαντζίδης, σε στίχους του εξαίρετου, κλασικού στιχουργού Κώστα Βίρβου. “

ΛΕΦΤΕΡΗ ΝΑ..ΜΙΛΑΣ
Γράφει η τούρτα στα γενέθλια του Λευτέρη Παπαδόπουλου με το Μάκη Μάτσα, το Χρήστο Νικολόπουλο και το Γιώργο Νταλαρα. (Σημείωση: ΛΕΦΤΕΡΗ (και οχι Λευτέρη) από το “σύλλογο” του Προεδρου Λευτέρη Παπαδόπουλου με την επωνυμια ΛΕΦΤΕΡΙΣΤΕΣ)

ΚΑΛΗ ΑΚΡΟΑΣΗ τα χρόνια περνούν τα τραγούδια ταξιδεύουν