ΓΙΩΡΓΟΣ ΧΑΤΖΗΝΑΣΙΟΣ, ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΑΝΕΛΛΟΠΟΥΛΟΣ

ΤΑ ΓΑΛΑΖΙΑ ΣΟΥ ΓΡΑΜΜΑΤΑ
Στίχοι: Γιώργος Κανελλόπουλος
Μουσική: Γιώργος Χατζηνάσιος
Πρώτη εκτέλεση: Δήμητρα Γαλάνη
LP, Album ” Λεύκωμα ” 1976

ΕΡΜΗΝΕΙΑ: ΔΗΜΗΤΡΑ ΓΑΛΑΝΗ

ΣΤΙΧΟΙ; ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΑΝΕΛΛΟΠΟΥΛΟΣ

ΤΑ ΓΑΛΑΖΙΑ ΣΟΥ ΓΡΑΜΜΑΤΑ
Τα γαλάζια σου γράμματα
κάθομαι και διαβάζω
και με παίρνουν χαράματα
καθώς πίσω κοιτάζω

Τα γαλάζια σου γράμματα
τρυφερές αναμνήσεις
να μου λες χίλια πράματα
μα δε λες αν γυρίσεις

Μια ζωή περιμένω
μα δε γίνονται θάματα
μια ζωή σ’ ανασταίνω
στα γαλάζια σου γράμματα

Τα γαλάζια σου γράμματα
μαχαιριά κάθε λέξη
και με πιάνουν τα κλάματα
σε ρωτώ τι έχω φταίξει

Τα γαλάζια σου γράμματα
τρυφερές αναμνήσεις
να μου λες χίλια πράματα
μα δε λες αν γυρίσεις

Μια ζωή περιμένω
μα δε γίνονται θάματα
μια ζωή σ’ ανασταίνω
στα γαλάζια σου γράμματα

LP, Album ” Λεύκωμα ” 1976

ΛΕΥΚΩΜΑ
Και φτάνουμε στα τέλη του 1976, όπου η Δήμητρα Γαλάνη συμμετέχει στο «Λεύκωμα», σε στίχους του Γιώργου Κανελλόπουλου. Πρόκειται για ένα δίσκο που «μοιράζεται» ερμηνευτικά με τη Βίκυ Μοσχολιού, έχοντας από μια «πλευρά» η καθεμιά τους, ενώ παράλληλα οι δυο τους εμφανίζονται στο «Ζυγό» στην Πλάκα, σ’ ένα υπέροχο πρόγραμμα.
Ο Χατζηνάσιος δίνει μεγαλύτερη βαρύτητα στις ενορχηστρώσεις, παραμερίζοντας το μπουζούκι, ενώ οι στίχοι περιλαμβάνουν ζωντανές εικόνες, κοινωνικούς προβληματισμούς και μια βαθιά ευαισθησία που, ομολογουμένως, απουσιάζει από τα έργο πολλών μεταγενέστερων στιχουργών. Το αβανταδόρικο «Ξενύχτησα στην πόρτα σου» εντάσσεται στα πιο γνωστά τραγούδια της Μοσχολιού, ενώ τα «Γαλάζια σου γράμματα» έμελλαν να γίνουν ένα από τα σήματα κατατεθέν της Γαλάνη και του Χατζηνάσιου. Οι στίχοι τους, μάλιστα, θύμιζαν στο συνθέτη τα γράμματα που αντάλλαζε με τη σύζυγό του όταν σπούδαζε στο Παρίσι, κι ίσως γι’ αυτό τα περιέβαλε με τόση τρυφερότητα. Ίσως να είναι και το ωραιότερο τραγούδι που έγραψε ο Χατζηνάσιος για τη φωνή της, αλλά και γενικότερα…
Το «Λεύκωμα» περιλαμβάνει, ωστόσο, κι άλλες ενδιαφέρουσες στιγμές, που δεν έχουν ακουστεί ιδιαίτερα. Ένα τέτοιο άγνωστο διαμάντι είναι το «Κλεισ’ το ραδιόφωνο», ένα πεσιμιστικό πολιτικό κομμάτι, ερμηνευμένο υποδειγματικά από τη Μοσχολιού. Η αξέχαστη ερμηνεύτρια τραγουδάει, ακόμη, το εξίσου απαισιόδοξο και κάπως πιο γνωστό «Είμαστε εμείς», και το εκ πρώτης όψεως αθώο «Πι-πι το παπί»
Παρόμοιο ύφος έχει το «Σύρε γιε μου στην Αθήνα», όπου η Γαλάνη δίνει συμβουλές σ’ ένα νεαρό για να ξεφύγει από τη φτώχεια. Το «Τι να σου χαρίσω» εντάσσεται μουσικά στις γνώριμες μπαλάντες της Γαλάνη και του Χατζηνάσιου, παρότι ο Κανελλόπουλος πηγαίνει το ερωτικό τραγούδι ένα βήμα παραπέρα, αποδομώντας το ρομαντικό ύφος των 70. Στη δεύτερη πλευρά συναντάμε ακόμη τα «Θλιμμένα χαμόγελα», όπου αναδεικνύεται η κλασική παιδεία του συνθέτη, ενώ στο τελευταίο κομμάτι («Καληνύχτα σας») συνοψίζονται τα πολιτικά μηνύματα και η γενικότερη μελαγχολία του δίσκου.

ΤΑ ΓΑΛΑΖΙΑ ΣΟΥ ΓΡΑΜΜΑΤΑ η ιστορία του τραγουδιού
Οπως την αφηγείται ο Γιώργος Χατζηνάσιος σε συνέντευξη του στον Στέλιο Κοντέα (στην εφημερίδα «University Press» τον Ιούνιο του 2011)
«Θα αρχίσω με τα Γαλάζια σου Γράμματα. Εγώ συνεργαζόμουν τότε με έναν στιχουργό που δεν ζει τώρα πια, τον Γιώργο Κανελλόπουλο, ο οποίος ήταν τουλάχιστον 15 χρόνια νεότερος από εμένα. Και, μάλιστα, την εποχή που γράφαμε πήγε και φαντάρος. Και συνήθως μου έφερνε στιχάκια. Δέκα στιχάκια, πέντε στιχάκια. Μέσα, λοιπόν, στα στιχάκια αυτά κάποια στιγμή βλέπω ένα τραγούδι που λέει: «Τα Γαλάζια σου Γράμματα». Μόλις, λοιπόν, το βλέπω, του λέω:
– «Ρε Γιώργο, τι γίνεται με αυτό το τραγούδι; Ξέρεις τίποτα;»
– «Τι να ξέρω;» μου λέει.
– «Σου είχε πει τίποτα η Μαρία (η γυναίκα μου);» λέω.
– «Όχι, ρε Γιώργο, τι είναι αυτά; Δική μου ιδέα είναι, δεν μου ’χει πει τίποτα. Ούτε παραγγελία ούτε τίποτα».
Λέω:
– «Ξέρεις τι συμβαίνει, ρε Γιώργο; Όταν ήμουν στο Παρίσι, η Μαρία μού έστελνε επιστολές και επιστολόχαρτα γαλάζια! Τα έχω ακόμα! Γαλάζιο φάκελο και γαλάζιο γράμμα! Τι είναι αυτό που μου λες! Είναι τρομερό, μεταφυσικό αυτό που μου λες!»
Κι όπως ήμασταν, να τώρα, έτσι εδώ πέρα (σ.σ.: είμαστε στο studio του σπιτιού του, όπου βρίσκεται το πιάνο του), πήρα το στιχάκι και πήγα στο πιάνο και το μελοποίησα την ίδια στιγμή! Και βγήκε το τραγούδι αυτό! Το οποίο το είπε η Γαλάνη, θαυμάσια νομίζω! »

Η μοναδική φωτογραφία του Γιώργου Κανελλόπουλου στη δισκογραφία. Δεκέμβριος 1976, στο εσώφυλλο του άλμπουμ “Λεύκωμα” σε μουσική Γιώργου Χατζηνάσιου

Γιώργος Κανελλόπουλος ένας σπουδαίος στιχουργός
«Τα γαλάζια σου γράμματα», «Ξενύχτησα στην πόρτα σου», «Σε χρειάζομαι», «Με λένε Γιώργο», «Συγνώμη που σ’αγάπησα πολύ». Ποιος δεν ξέρει, ποιος δεν έχει σιγοψιθυρίσει αυτά τα υπέροχα και διαχρονικά τραγούδια; Πόσοι όμως γνωρίζουν το πρόσωπο που έγραψε τούτα τα λόγια; Είναι ο Γιώργος Κανελλόπουλος, που όσο «αθόρυβα» έγραφε μεγάλες επιτυχίες, τόσο «αθόρυβα» έφυγε κι από τη ζωή…
Ο Γιώργος Κανελλόπουλος συναντά τον Γιώργο Χατζηνάσιο
«Με λένε Γιώργο και ποτέ δεν τραγουδάω»… Οι παλιοί θυμούνται αυτό το τραγούδι με τη φωνή του Μανώλη Μητσιά, ενώ οι νεότεροι το έμαθαν από το Γιώργο Μαζωνάκη. Ωστόσο, αυτή η εξομολόγηση-μανιφέστο δεν ανήκει ούτε στους δύο τραγουδιστές ούτε στο Χατζηνάσιο που έχει γράψει τη μουσική, αλλά σ’ ένα συνονόματο του μεγάλου συνθέτη: στο στιχουργό Γιώργο Κανελλόπουλο. Ο Γιώργος Κανελλόπουλος γεννήθηκε στην περιοχή Ζωγράφου της Αθήνας το 1953. Η στιχουργική του δράση περιορίζεται σε δώδεκα χρόνια και η συμβολή του στο ελληνικό τραγούδι δεν υπήρξε καθοριστική. Η Γαλάνη τον έχει χαρακτηρίσει, πάντως, «πολύ σημαντικό στιχουργό» κι είναι γεγονός πως έγραψε κάποια από τα πιο δημοφιλή τραγούδια της δεκαετίας του ’70, ορισμένα γνωστά μέχρι και σήμερα.
1973-1979: Η «Διαδρομή» προς την καθιέρωση
Το 1973 μόλις στα 20 χρόνια του το όνομά του φιγουράρει για πρώτη φορά σε ετικέτα δίσκου με την ιδιότητα του στιχουργού. Πρόκειται για την «Ιστορία του μπεκρή» σε μουσική του Γιώργου Χατζηνάσιου κι ερμηνεία του Σταμάτη Κόκοτα, η οποία κυκλοφόρησε σε δισκάκι 45 στροφών (COLUMBIA 4141) κι αργότερα συμπεριλήφθηκε στο προσωπικό άλμπουμ του ερμηνευτή «Κόκοτας Νο 4».

Οι ερμηνευτές του δίσκου ” ΔΙΑΔΡΟΜΗ” Θέμης Ανδρεάδης, Δήμητρα Γαλάνη, Σταμάτης Κόκοτας, Μανώλης Μητσιάς και ο συνθέτης Γιώργος Χατζηνάσιος

Τον Δεκέμβριο της ίδιας χρονιάς, συνεργάζεται σε πιο ολοκληρωμένη βάση με το Γιώργο Χατζηνάσιο, γράφοντας τα δέκα από τα δώδεκα τραγούδια της «Διαδρομής» (1973). Στους τέσσερις τραγουδιστές που συμμετέχουν αντιστοιχούν και τέσσερις μεγάλες επιτυχίες: ο Μανώλη Μητσιάς ερμηνεύει το «Με λένε Γιώργο», ο Σταμάτης Κόκοτας το «Να ‘χα τα χρόνια σου», ο Θέμης Ανδρεάδης το «Δημητράκη» και η Δήμητρα Γαλάνη το «Συγγνώμη που σ’ αγάπησα πολύ», που τραγούδησε τον ίδιο χρόνο και ο Γιάννης Πάριος. Τα υπόλοιπα τραγούδια είχαν, επίσης, μεγάλη απήχηση και οι πωλήσεις του δίσκου ξεπέρασαν τις 50.000, δίνοντας μια μεγάλη ώθηση στο Χατζηνάσιο και στο νεαρό στιχουργό.
Ωστόσο, αυτή η απότομη επιτυχία δεν άλλαξε τις συνήθειες του Κανελλόπουλου. Παρά το ότι είχε γίνει περιζήτητος από τις εταιρείες, εκείνος έγραφε όποτε ήθελε να πει κάτι κι αυτή τη στάση κράτησε ως το τέλος της πορείας του.

Ο Γιώργος Χατζηνάσιος με τις ερμηνεύτριες του δίσκου “ΛΕΥΚΩΜΑ” Βίκυ Μοσχολιού και Δήμητρα Γαλάνη

Η επόμενη συνάντησή του με το μεγάλο συνθέτη το 1976 είναι πολύ πιο ώριμη και ολοκληρωμένη. Η πρώτη πλευρά στο «Λεύκωμα» περιλαμβάνει πέντε τραγούδια με τη Βίκυ Μοσχολιού και η δεύτερη ισάριθμα κομμάτια με τη Γαλάνη.
Τα επόμενα χρόνια ο Κανελλόπουλος θα υπογράψει μια σειρά ερωτικών επιτυχιών, όπως το «Είχες και τι δεν είχες», σε μουσική Γιάννη Καραλή με τη φωνή της Άλκηστης Πρωτοψάλτη, το «Άσε τα λάθη σου σε μένα» με το Γιάννη Πουλόπουλο και το Μίμη Πλέσσα, το «Σε χρειάζομαι» σε μουσική κι ερμηνεία Γιάννη Πάριου, και «Το ξέρω θα ‘ρθεις ξανά», διασκευή του «Woman in love» των Barry και Robin Gibb με την Άννα Βίσση, έως το 1985, όπου αποχωρεί διακριτικά απ’ τη δισκογραφία.
Στις 10 Δεκεμβρίου του 2007 έφυγε από τη ζωή χτυπημένος από την επάρατη νόσο σε ηλικία μόλις πενηντατεσσάρων ετών. Ο θάνατός του δεν πέρασε ούτε καν στα ψιλά γράμματα των εφημερίδων, ενώ το όνομά του, ακόμη κι όσο ήταν εν ζωή, ήταν γνωστό μόνο σε μια μικρή μερίδα ακροατών και μουσικών.
ΠΗΓΕΣ www.discogs.com, https://mikrofwno.gr, https://stixoi.info, http://apotimiseis.blogspot.com

ΚΑΛΗ ΑΚΡΟΑΣΗ τα τραγούδια ανήκουν σε όποιον τα έχει ανάγκη