ΒΑΣΙΛΗΣ ΤΣΙΤΣΑΝΗΣ, ΚΩΣΤΑΣ ΒΙΡΒΟΣ
ΤΗΣ ΓΕΡΑΚΙΝΑΣ ΓΙΟΣ
Στίχοι: Κώστας Βίρβος
Μουσική: Βασίλης Τσιτσάνης
Πρώτη εκτέλεση: Βασίλης Τσιτσάνης, Λιζέτα Νικολάου
Vinyl, LP, Album ” Σκοπευτήριο ” 1975
Vinyl, 7″, 45 RPM ” Της Γερακίνας Γυιός / Αστροφεγγιά ” 1976
ΕΡΜΗΝΕΙΑ: ΒΑΣΙΛΗΣ ΤΣΙΤΣΑΝΗΣ, ΛΙΖΕΤΑ ΝΙΚΟΛΑΟΥ
ΕΡΜΗΝΕΙΑ: ΛΙΖΕΤΑ ΝΙΚΟΛΑΟΥ
Video Live 2020 ΕΡΤ2 2020
ΕΡΜΗΝΕΙΑ: ΓΛΥΚΕΡΙΑ (ζωντανά)
Στην υγειά μας ρε παιδιά 31-10-2020
ΕΡΜΗΝΕΙΑ: ΣΤΕΛΙΟΣ ΚΑΖΑΝΤΖΙΔΗΣ
Official Video Clip
ΣΤΙΧΟΙ: ΚΩΣΤΑΣ ΒΙΡΒΟΣ
ΤΗΣ ΓΕΡΑΚΙΝΑΣ ΓΙΟΣ
Ούτε στρώμα να πλαγιάσω,
ούτε φως για να διαβάσω
το γλυκό σου γράμμα, ωχ, μανούλα μου
Καλοκαίρι κι είναι κρύο
ένα μέτρο επί δύο
είναι το κελί μου, ωχ, μανούλα μου
Μα εγώ δε ζω γονατιστός,
είμαι της γερακίνας γιος
Τι κι αν μ’ ανοίγουνε πληγές
εγώ αντέχω τις φωτιές
Μάνα μη λυπάσαι, μάνα μη με κλαις
Ένα ρούχο ματωμένο
στρώνω για να ξαποσταίνω
στο υγρό τσιμέντο, ωχ, μανούλα μου
Στο κελί το διπλανό μου
φέραν κάποιον αδελφό μου
πόσο θα τραβήξει, ωχ, μανούλα μου
Μα εγώ δε ζω γονατιστός,
είμαι της γερακίνας γιος
Τι κι αν μ’ ανοίγουνε πληγές
εγώ αντέχω τις φωτιές
Μάνα μη λυπάσαι, μάνα μη με κλαις
Vinyl, LP, Album ” Σκοπευτήριο ” 1975
Vinyl, 7″, 45 RPM ” Της Γερακίνας Γυιός / Αστροφεγγιά ” 1976
Εκτός από το «Σκοπευτήριο» το θρυλικό ζεϊμπέκικο κυκλοφόρησε εκείνη την εποχή και σε δίσκο 45 στροφών (ΕΜΙ 70493), έχοντας στην άλλη πλευρά την «Αστροφεγγιά» με τον συνθέτη και τη Βίκυ Μοσχολιού.
ΤΗΣ ΓΕΡΑΚΙΝΑΣ ΓΙΟΣ
Η ιστορία του εμβληματικού τραγουδιού του Βασίλη Τσιτσάνη και του Κώστα Βίρβου και γιατί το τραγούδι πέρασε για πρώτη φορά στη δισκογραφία, με τη φωνή του συνθέτη: «Θα αφήσω την ψυχή μου να την πει άλλος; Εγώ θα το πω!» Βρισκόμαστε κάπου στα 1975 και, στο πλαίσιο της προετοιμασίας του μεγάλου δίσκου «Σκοπευτήριο», ο Βασίλης Τσιτσάνης με τον Κώστα Βίρβο αναζητούν τους ερμηνευτές που θα τραγουδήσουν τα δώδεκα τραγούδια του δίσκου. Έχοντας συμφωνήσει στην επιλογή της Βίκυς Μοσχολιού και της Δήμητρας Γαλάνη, συζητούν για το ποιος θα τραγουδήσει το εμβληματικό ζεϊμπέκικο «Της γερακίνας γιος», σε στίχους του Βίρβου:
Κώστας Βίρβος: Βασίλη, το τελευταίο τραγούδι «Της γερακίνας γιος» είναι επικό. Η μουσική που του έχεις βάλει είναι τρομερή. Νομίζω ότι πρέπει να το πει η Βίκυ Μοσχολιού.
Βασίλης Τσιτσάνης: Τι λες Κώστα; Αυτό το τραγούδι είναι η ψυχή μου! Θα αφήσω την ψυχή μου να την πει άλλος; Εγώ θα το πω! Δεν θα μπορέσει κανένας να το πει καλύτερα από μένα!
Όπως και έγινε και ο Βασίλης Τσιτσάνης τραγούδησε το «Της γερακίνας γιος», συνοδευόμενος από τη Λιζέτα Νικολάου, που τον συνόδευε σε τρία ακόμη τραγούδια του δίσκου («Μαυρομάτα», «Ο γλεντζές», «Πού να πω τα βάσανά μου»). Αυτή ήταν η δεύτερη συνεργασία ανάμεσα στον συνθέτη και την ερμηνεύτρια, μετά τη συμμετοχή της στα «Ωραία του Τσιτσάνη» το 1973.
Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΩΝ ΣΤΙΧΩΝ ΤΗΣ ΓΕΡΑΚΙΝΑΣ
Το τραγούδι «της Γερακίνας Γιός» αναφέρεται στην Κατοχή. Ο ίδιος αφηγείται, την ιστορία πως έγραψε τους στίχους όταν τον συνέλαβαν και τον βασάνιζαν τον Μάρτιο του 1944, γιατί έγραφε συνθήματα στους τοίχους! Για κάποιο σύνθημα, για την τότε κυβέρνηση του βουνού, που έγραψε σε έναν τοίχο, φυλακίστηκε. Πονούσε φοβερά από την κακομεταχείριση και το πολύ «ξύλο». Κατέληξε, λοιπόν, στο απομονωτήριο. Σε συνέντευξή του στη Μαρία Βλαχοπούλου στην Ελευθεροτυπία, λέει ο ίδιος για τη σύλληψη της «Γερακίνας»: «Το ίδιο βράδυ με έριξαν στο απομονωτήριο. Εκεί ήταν κι ένας άλλος. Πονούσα σε όλο μου το κορμί. Ήμουν δεμένος στο κεφάλι σαν χότζας. Έχω ένα σημάδι 57 χρόνια εδώ στο κεφάλι από βούρδουλα που κατέληγε σε σφαιρίδιο. Μέσα εκεί υπήρχε ένα κούτσουρο. Του είπα: “Σε παρακαλώ να ξαπλώσεις στο κούτσουρο κι εγώ πάνω στο σώμα σου». Έτσι έγινε. Σηκωνόμασταν την νύχτα να ξεμουδιάσουμε. Δεν κράτησε πολύ. Δυο μερόνυχτα. Αυτό είναι το αναπαυτικότερο κρεβάτι που κοιμήθηκα ποτέ. Απ’ αυτό εμπνεύστηκα το “ούτε στρώμα να πλαγιάσω, ούτε φως για να διαβάσω” που γράφω στη “Γερακίνα”. Στη φυλακή άρχισα να γράφω την “Καταχνιά” σαν ποίηση».
O Κώστας Βίρβος ολοκλήρωσε τους στίχους του τραγουδιού, εμπνευσμένος από τα πρόσφατα, τότε, γεγονότα της δικτατορίας και τα κρατητήρια της ΕΑΤ – ΕΣΑ. Εκεί που οι πολιτικοί αντίπαλοι της χούντας βασανιζονταν, όπως οι αντιστασιακοί στη ναζιστική Κατοχή. Το «Της γερακίνας γιος» ήταν το αγαπημένο τραγούδι του Κώστα Βίρβου. Πίστευε πως τον αντιπροσωπεύει περισσότερο από όλα. Στα τελευταία του, κατά τη διάρκεια της παραμονής του στο νοσοκομείο, μετά από ένα εγκεφαλικό επεισόδιο, το σιγοψιθύριζε μόνος του κι έπαιρνε δύναμη. Όπως μου εκμυστηρεύτηκε εκείνη την εποχή η κόρη του η Μαρία Βίρβου, «μια μέρα ήρθε στο νοσοκομείο ο Γιώργος Μαργαρίτης (Τρικαλινός κι αυτός) και του το τραγούδησε δυνατά, δίπλα στο κρεβάτι του. Αμέσως μαζεύτηκαν γύρω τους ασθενείς, γιατροί, επισκέπτες, νοσοκόμες κι από εκείνη την ώρα άρχισε να βρίσκει πάλι τον εαυτό του! Σαν να πέρασε το τραγούδι μέσα του και τον έκανε καλά!»
Επανεκτελέσεις: Το «Της γερακίνας γιος» γνώρισε αρκετές δισκογραφικές επανεκτελέσεις, ανάμεσα στις οποίες κι αυτή με τον Στέλιο Καζαντζίδη και την Πίτσα Παπαδοπούλου στα σεκόντα, το 1996, που σηματοδότησε τη διαδρομή του τραγουδιού στον χρόνο. Το ηχογράφησαν επίσης η Γλυκερία (σε δυο εκτελέσεις), ο Μανώλης Μητσιάς, ο Λάκης Χαλκιάς, η Πόλυ Πάνου, ο Σταμάτης Κόκοτας, η Αθηναϊκή Κομπανία, ο Γιώργος Μαργαρίτης, ο Ζαφείρης Μελάς και άλλοι.
Η συνεργασία του Τσιτσάνη με τον Βίρβο ξεκίνησε το 1953 με τα τραγούδια «Θα κάνω ντου βρε πονηρή» και «Περιπλανώμενη ζωή» και ολοκληρώθηκε το 1975 με έξι τραγούδια από το «Σκοπευτήριο» («Της γερακίνας γιος», «Το παλικάρι στο σφυρί», «Το φιλντισι κομπολογάκι μου», «Η σκιά μου κι εγώ», «Σταυραετός», «Μου πήραν και τα ρέστα μου»). H μακρά φιλία τους όμως, κράτησε μέχρι το 1984 και το «φευγιό» του Τσιτσάνη…
Ο στιχουργός της «της Γερακίνας ο γιός» Κώστας Βίρβος είναι από τους σημαντικότερους του λαϊκού μας τραγουδιού. Πολλοί τον έχουν χαρακτηρίσει λαϊκό ποιητή για το υψηλό επίπεδο των στίχων του.
Μνήμες Λιζέτας Νικολάου
Συζητώντας (ο Θανάσης Γιώγλου) στις 22 Ιουνίου 2008 με τη Λιζέτα Νικολάου, στο πλαίσιο μιας μεγάλης συνέντευξης που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό «Όασις», αναφερθήκαμε, όπως ήταν φυσικό και στη γνωριμία της με τον Βασίλη Τσιτσάνη:
Θ. Γ. : Με τον Τσιτσάνη πώς γνωρίζεστε;
Λ. Ν. : Η γνωριμία έγινε λίγο πριν κάνουμε τα «Ωραία του Τσιτσάνη» το 1973. Πήγαμε σπίτι του με τον Γιώργο Λιάνη, στο «περιβόητο» υπόγειο και με άκουσε… Μού ‘λεγε «α ρε βουλγαράκι, σαν Βουλγάρας είναι η φωνή σου». Επειδή η φωνή μου ήταν κάπως «μεταλλική». Του άρεσε πάρα πολύ η φωνή μου. Έκανα κάποια σεκόντα στα «Ωραία του Τσιτσάνη» και στη συνέχεια στο «Σκοπευτήριο», που είπαμε μαζί «Της Γερακίνας γιος». Όπως έχει πει και ο Βίρβος σε κάποια συνέντευξή του, ενώ ακούγονταν διάφορα γνωστά ονόματα για να πουν το τραγούδι, είπε πως εδώ ταιριάζει πολύ η Λιζέτα.
Τα ίδια, περίπου, ειπώθηκαν στις 21 Μαΐου 2014, όταν η Λιζέτα παραβρέθηκε στην εκπομπή μου «Εγώ, δεν έχω βγάλει το… ωδείο» στο Εθελοντικό Ραδιόφωνο του Δήμου Θεσσαλονίκης
Θ. Γ. : Με τον Τσιτσάνη είχες τραγουδήσει στα «Ωραία του Τσιτσάνη»…
Λ. Ν. : Τον συνόδευσα στα «Ωραία του Τσιτσάνη», ήμουνα καινούργια τραγουδίστρια, κανονικά έπρεπε να πω κι εγώ κάτι σ’ αυτό τον δίσκο, αλλά ήμουνα καινούργια και τον συνόδευσα μόνο. Τον συνόδευσα επίσης και στον άλλο τον δίσκο, στο «Σκοπευτήριο», όπου ήθελε να πούμε αυτό το τραγούδι μαζί, το «Της γερακίνας γιος» και σε ένα άλλο το οποίο βγήκε σε μικρό δίσκο, «Το βαπόρι απ’την Περσία»…
Θ. Γ. : «Της γερακίνας γιος» Βασίλη Τσιτσάνη, Κώστα Βίρβου από το «Σκοπευτήριο» του 1975, με την καλεσμένη της σημερινής εκπομπής, την αγαπημένη φίλη και τραγουδίστρια, τη Λιζέτα Νικολάου. Μιλούσαμε για τη συνεργασία με τον Τσιτσάνη και μου έλεγες πώς σε αποκαλούσε τότε…
Λ. Ν. :Αφού το ξέρεις…
Θ. Γ. : Θέλω να το πεις εσύ, εγώ το ξέρω.
Λ. Ν. : Μες στο στούντιο μ’ αγκάλιαζε κι επειδή ήταν έτσι λίγο «μεταλλική» η φωνή μου, μου’λεγε «Α ρε βουλγαράκι, σαν Βουλγάρα τραγουδάς». Εγώ ντρεπόμουν γιατί υπήρχαν τα ανέκδοτα τότε με τους Θεσσαλονικείς κλπ, και του ‘λεγα «Καλό είναι αυτό τώρα»; «Καλό είναι» μου ’λεγε… ΠΗΓΕΣ: www.discogs.com, www.mousikogramma.gr, https://drepani.gr, /www.ogdoo.gr
ΚΑΛΗ ΑΚΡΟΑΣΗ Τα ωραία τραγούδια δεν τελειώνουν ποτέ, και πάντα… ”Όλα αρχίζουν ξανά”.
